Gids voor leiders – Hoe manage jij jouw agile transformatie

Drie adviseurs van Conclusion Implementation – Jan Brondijk, Ronald Buis en Steven van den Heuvel – hebben een nieuw boek uitgebracht over agile werken. 

In het boek ‘Gids voor leiders – Hoe manage jij jouw agile transformatie?’ beschrijven de auteurs hoe het agile gedachtegoed organisaties kan helpen om meer wendbaar te worden, en reiken zij managers en agile specialisten praktische handvatten aan, die direct toepasbaar zijn in hun omgeving.

Volgens het trio, is agile werken niet meer weg te denken uit zakendoen anno 2020. Agile kent zijn oorsprong in de IT-wereld, waar de methode IT-teams helpt om applicaties en veranderingen op een snellere en meer businessgedreven manier te ontwikkelen, in verhouding tot de traditionele waterval-methode.

Agile is sindsdien als een olievlek verspreid naar allerlei soorten organisaties en functies, en heeft zich bewezen als een manier van werken die waarde toevoegt. Deze waarde zit hem vooral in de snellere doorvoering van veranderingen, een aanpak die meer gecentreerd is rondom samenwerken en alle stakeholders samenbrengt, en ten slotte in de effectiviteit van de output. Al deze factoren tezamen zorgen voor een verhoogde wendbaarheid (‘agility’). 

“Waar in het verleden veelal IT-omgevingen en startups volgens de Agile filosofie werkten, zien we nu steeds meer dat ook grote en meer traditionele organisaties de wens uitspreken om agile te werken en wendbaarder te worden”, leggen de auteurs uit in hun boek.

De weg naar agile volwassenheid is er echter een vol met hobbels, zo beamen de auteurs. Want, “agile werken doe je niet even zo maar. Zeker niet op grote schaal.” In hun boek onderstrepen de auteurs dat agile werken veel meer is dan enkel het aanpassen van een structuur en het benoemen van nieuwe rollen. Het draait juist om een geheel nieuwe manier van denken en werken. De schrijvers lichten toe: “Agile is vooral een nieuwe mindset. Het vraagt om de bereidheid om de oude manier van werken daadwerkelijk los te laten, de voordelen te zien en samen aan de slag te gaan met het een fundamenteel andere manier van werken.” 

Hun boek helpt de belangrijkste stakeholders die in dit proces betrokken zijn – managers, programmaleiders, agile coaches en scrum masters – met hoe zij zo’n verandering kunnen leiden en begeleiden. ‘Hoe moet de verandering worden aangepakt?’ ‘Hoe en waar begin je?’ ‘Welke interventies kunnen worden ingezet?’ Hoewel elke transformatie uniek is, concluderen de auteurs dat er in feite vier stappen bestaan, die zo goed als altijd relevant zijn.

1. Begin bij leiders 

De ervaring leert dat organisaties die succesvol zijn met agile, dit te danken hebben aan leiders die vooral ook zélf werken vanuit de agile mindset en met agile methoden. Leiders die het als gedachtengoed omarmen en uitdragen in al zijn facetten. “Agile werken vraagt om een verandering in de manier van denken en samenwerken. Het begint dus bij leiders”, lichten de auteurs toe. Van hen wordt verwacht dat ze het goede voorbeeld geven, waarbij het bovendien cruciaal is dat zij vooral niet wachten op anderen, maar dat ze de verandering in eigen hand nemen en daarin anderen meenemen.

2. Creëer synergie met je klant(en)

Eén van de doelstellingen van een ontwikkelteam is het creëren van synergie met de klant. Uit ervaring blijkt dat co-creatie met de klant onmisbaar is om succesvol agile te werken. “Een team dat optimaal samenwerkt met de klant is simpelweg nodig om het ultieme doel van het team te behalen: het bieden van een relevant product of dienst met échte meerwaarde voor de klant.”

3. Maak het interessant

Mensen willen graag onderdeel zijn van een succes, bijvoorbeeld zich kunnen identificeren met succesvolle sportteams of organisaties. Voor managers en/of leiders is dat niet anders. Ook zij zijn graag onderdeel van een succesvolle verandering, een baanbrekende innovatie of erkenning door klanten. Deze successen worden geboekt met vallen en opstaan. Teams worden geadviseerd om niet te lang te wachten met het betrekken van het management. “Wacht niet totdat het succes al is geboekt, maar stel ze in staat om te helpen de doorbraak te realiseren. Vier samen het succes!”, raden de auteurs aan. 

4. Zorg voor een leidende coalitie 

Verder leggen de auteurs uit hoe belangrijk het zorgdragen voor een leidende coalitie is: “Hoe zorg je ervoor dat andere teams en organisatieonderdelen ook succesvol worden met agile werken? Dat doe je door een leidende coalitie te creëren die als een olievlek de nieuwe manier van denken en doen in de organisatie verspreidt.”

Zowel formele als informele leiders worden gezien als aanjagers van agile werken binnen de organisatie. Zij moeten een groep van volgers zien op te bouwen uit andere teams of organisatieonderdelen. Dat is essentieel om er voor te zorgen dat ze niet de enigen zijn die anders werken en denken. Met hun momentum kunnen zij het agile gedachtengoed verder verspreiden binnen de organisatie.